Grab pospolity (łac. Carpinus betulus), (ang. Common hornbeam), rodzina: brzozowate

Grab pospolity występuje w Europie od Francji po Ukrainę. W Polsce rośnie na niżu i w niższych terenach podgórskich.

W Parku Lubomirskich w Przemyślu grab jest jednym z podstawowych gatunków tworzących drzewostan. Występują tu drzewa w każdym wieku, zarówno stare pamiętające dwudziestolecie międzywojenne, mające kilkadziesiąt lat, jak i kilkunastoletnie samosiewy pozostawione podczas ostatniej rewitalizacji parku, która miała miejsce w 2012 roku. Najgrubszy grab w Parku Lubomirskich ma 265 cm obwodu mierzonego na wysokości 1,3 m. Największy obwód wśród grabów w Polsce ma drzewo o obwodzie 436 cm w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego, zaś za najstarsze uznaje się drzewo z arboretum w Gołuchowie o wieku 199 lat (w 2018 r.) i obwodzie 374 cm.

Dzięki zdolności dobrej regeneracji grab był dawniej rośliną używaną do tworzenia strzyżonych żywopłotów przy szlacheckich rezydencjach, strzyżonych szpalerów, ścian żywego labiryntu itp. formowanych elementów ogrodów.

Drzewo to było od wieków używane jako źródło wysokokalorycznego opału, a ze względu na jego dużą twardość także do wyrobu kół młyńskich, bloków rzeźniczych do rozbierania mięsa, z gałęzi wyrabiano klatki dla ptaków. Do dzisiaj z drewna grabowego wytwarza się trzonki młoteczków fortepianowych, pałeczek perkusyjnych i inne drobne części instrumentów muzycznych.

Grab był także szeroko stosowany w medycynie ludowej: używano w niej świeżych lub suszonych liści, a także kwiatów i kory. Leczono nim przeziębienia, kaszel, katar i ból klatki piersiowej, ból gardła i głowy. Herbatę z liści grabu stosowano do łagodzenia zmęczenia psychicznego i fizycznego. Wykazano, że jego właściwości lecznicze pomagają w zwiększeniu poziomu energii i witalności. Herbata z kwiatów grabu może być stosowana w leczeniu problemów takich jak stres, lęk, depresja, bezsenność i inne powiązane zaburzenia.

Liście grabu pospolitego zawierają liczne garbniki, aldehydy, kwas galusowy i kawowy, kumarynę, bioflawonoidy. Poza tym znaleziono w nich duże ilości olejków eterycznych oraz kwasu askorbinowego. Z tego powodu liście grabu są często stosowane w zewnętrznych kompresach, aby zatrzymać krwawienie. Ich właściwości hemostatyczne pomagają również w szybkim gojeniu się ran, skaleczeń, siniaków, oparzeń i innych drobnych urazów.

W nasionach znajduje się znaczna ilość tłuszczu roślinnego.

Grab zawiera właściwości stymulujące, które sprawiają, że jest skutecznym sposobem leczenia różnych problemów z włosami. Grab jest stosowany zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie w leczeniu wypadania włosów. Dlatego jest jednym z najczęściej używanych naturalnych składników w wielu suplementach i kosmetykach przeciw wypadaniu włosów. Eksperci zalecają picie herbaty grabowej w celu pobudzenia wzrostu włosów i rozwoju zdrowych mieszków włosowych. Można użyć naparu z grabu zewnętrznie jako płukanki do włosów, aby zmniejszyć wypadanie włosów oraz odżywić i nawilżyć skórę głowy.

Wiatropędne właściwości grabu sprawiają, że wspomaga trawienie i leczenie problemów układu trawiennego, takich jak zaparcia, biegunka, wzdęcia, zapalenie jelit.

Grab uważano także za roślinę magiczną: na Rusi wierzono, że korale z grabiny stanowią talizman chroniący dziewczynę przed nieszczęściem. Wręczano je dwunasto-, czternastoletnim dziewczętom w prezencie. Jeśli wierzyć przekazom, grabowe korale nie tylko chroniły przed złymi znajomościami, zgubnym towarzystwem i głupimi ludźmi, ale też pozwalały spotkać swego wybranego.

oprac. mgr inż. Hanna Fleszar

źródła: https://www.home-remedies-for-you.com/, https://twojogrodek.pl/Grab-na-zywoplot-i-jako-roslina-lecznicza, Grab pospolity – Wikipedia, wolna encyklopedia