Logo PANS

Lipa drobnolistna

Lipa drobnolistna (łac. Tilia cordata), (ang. Small-leaved Lime), rodzina: ślazowate

Lipa drobnolistna swoim naturalnym zasięgiem obejmuje Europę, Kaukaz, zachodnią Syberię, Bliski Wschód.

Jest jednym z podstawowym drzew w składzie gatunkowym Parku Lubomirskich w Przemyślu, jest gatunkiem rodzimym, długowiecznym, rośliną o miododajnych kwiatach i leczniczych właściwościach.

Najstarsze okazy lip drobnolistnych, jakie występują w parku, rosną w pobliżu pałacu, stawu górnego i wzdłuż ogrodzenia z ul. Żołnierzy I Armii Wojska Polskiego. Lipa o największym obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3 m sięgającym 297 cm rośnie między  budynkami Kolegium Wschodniego a Kolegium Nowego niedaleko stawu górnego, druga o obwodzie pnia 264 cm, rośnie na skraju skarpy przy alejce w pobliżu pałacu.

Lipa drobnolistna w Parku Lubomirskich w Przemyślu. Fot. Hanna Fleszar

Lipa wykorzystywana była od wieków w medycynie ludowej i jako roślina użytkowa. Zbierano i suszono jej kwiaty, z których potem robiono lecznicze napary, z łyka lipy wykonywano plecionki i maty, z nasion tłoczono jadalny olej, miękkie drewno do dzisiaj jest wdzięcznym surowcem rzeźbiarskim, a także służy do wypalania węgla drzewnego stosowanego w lecznictwie.

Obecnie w medycynie preparaty wykonane z surowca zielarskiego, jakim jest wysuszony kwiat lipy, są stosowane w leczeniu lekkich przeziębień, jako środek napotny, przeciwzapalny, rozkurczający, rozrzedzający krew, ułatwiający trawienie, wydalanie moczu i uspokajający. Warto zatem zbierać kwiaty lip rosnących z dala od dróg i miejskich zanieczyszczeń, pić lecznicze napary a także przygotowywać pachnące kąpiele lipowe.

By Ivar Leidus – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=49931279

W centralnym rejestrze form ochrony przyrody figuruje 3744 lipy drobnolistne.  Na uwagę zasługuje Lipa Reymonta rosnąca w Prażkach w powiecie tomaszowskim, nieopodal domu rodzinnego Reymontów, obwód jej pnia wynosi 800 cm, a wysokość 32 m. Najwyższe w Europie lipy drobnolistne rosną w Puszczy Białowieskiej. Wysokość tych ponad 300-letnich olbrzymów dochodzi do 37 m, a ich pierśnica (obw. na wys. 1,3 m) – do 200 cm.

Ciekawostką jest fakt, że „korona młodych drzew lipy drobnolistnej często do złudzenia przypomina kształtem swój liść. Jest to cecha, którą w różnym stopniu można zaobserwować także u wielu innych drzew, ale chyba właśnie u lipy drobnolistnej podobieństwo jest najbardziej uderzające i najczęstsze. Taki kształt korony jest związany z dość regularnym zmniejszaniem się długości gałęzi w miarę wzrostu wysokości, a także z charakterystycznym wygięciem i zwieszaniem się dolnych konarów.”

Źródło: https://www.drzewa.nk4.netmark.pl/atlas/

oprac.: mgr inż. Hanna Fleszar

źródło: www.drzewa.nk4.netmark.pl